گفت و گو روزنامه فرهیختگان با دکتر شهریار مشیری استاد دانشگاه ، معمار و شهرساز و رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان هرمزگان
به گزارش روابط عمومی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور ، مشروح گفت و گوی روزنامه فرهیختگان با دکتر شهریار مشیری رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان هرمزگان به عنوان معمار زیباترین دانشگاه جهان اسلام به چاپ رسیده است که در ادامه می خوانیم :
در طراحی ساختمان ها و محوطه سازی دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس یکی از زیباترین نمونه های موجود در کشور است . طراح این مجموعه بر خلاف تصور رئیس پیشین این واحد است . دکتر شهریار مشیری رئیس پیشین دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس که موسس این واحد هم بوده و به گفته خودش 12 واحد دیگر را نیز در این استان تاسیس و طراحی کرده است . طراحی منحصر به فرد دکتر مشیری بر خلاف بسیاری از دانشگاه های ایران بر اساس الگوهای بومی و معماری سنتی جنوب کشور انجام شده است به همین دلیل است که دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس از سوی تلویزیون (الجزیره) به عنوان زیباترین دانشگاه جهان اسلام شناخته شده است . با این وجود محور اصلی گفت و گو با دکتر مشیری نابسامانی در معماری و شهرسازی ایران بود .
طرح های شما چه ویژگی خاصی دارند که توانسته اند به این موفقیت برسند؟
الگوی معماری سنت جنوب ایران و طراحی براساس اقلیم ،مهم ترین ویژگی این ساختمان هاست که این اقلیم در جنوب کشور گرم و مرطوب است . به همین دلیل بررسی هایی در معماری سنتی منطقه انجام دادم و سپس ساختمان هایی طراحی کردم که هم پایدار است و هم منطبق بر مبنای معماری جنوب
در معماری و شهرسازی الگوهایی وجود دارد که معمولا الگوهای غربی است . آیا تا کنون تلاشی صورت گرفته که این الگوها برمی سازی شود ؟
در ایران به طور کلی در زمینه شهرسازی تلاشی صورت نگرفته است . متاسفانه شهرهای ما سال ها پیش که شهرداری وجود نداشت . به مراتب زیباتر بودند . برای تایید حرف من عکس های 100 یا 150 سال پیش تبریز و اصفهان را با امروز مقایسه کنید . معماران محلی هر شهری با حمایت شهروندان به روش بهتری شهرها را می ساختند . اما امروز مشکل اصلی این است که چند نهاد و وزارتخانه در بحث شهرسازی کشور حضور دارند .
آیا شما شخصاً تلاشی برای اصلاح الگوهای طراحی شهری در ایران انجام داده اید ؟
حل نابسامانی فرمولی ندارد که این فرمول را در شهرسازی ایران به کار ببریم، تنها راه حل را این می دانم که شهرسازی در ایران تحت یک مدیریت واحد اداره شود . بهتربود حوزه عمرانی وزارت کشور در وزارت راه و شهرسازی ادغام می شد و شهرداری ها را تحویل این نهاد واحد می دادند .برای نشان دادن ضعف در طراحی شهرها برای شما مثالی می زنم . در بندرعباس مسیر بادهای غالب از شمال به جنوب است یعنی از دریا به سمت کوه و از کوه به سمت دریا . برخورد باران با ساختمان هم درست در ضلع شرقی ساختمان صورت می گیرد . بنابراین مشخص است که کوچه ها و خیابان ها بایستی عمود بر دریا ساخته شوند . این مساله کمک می کند که ساختمان ها به خوبی از کوران باد دریا استفاده کنند اما در بندرعباس درست برعکس این قضیه اتفاق افتاده و خیابان های اصلی شهر به موازات دریا هستند و مسیر باد را مسدود کرده اند .
آیا سیستم آموزشی ما این توانایی را دارد که مهندسانی را تربیت کند که الگوهای معماری و شهرسازی ما را اصلاح کنند ؟
این مساله نیاز به این دارد که دانشگاه ها خودشان بتوانند سر فصل دروس را تعیین کنند اما فعلا سر فصل دروس توسط وزارت علوم تعیین می شود . متاسفانه استادها مجبورند همین سرفصل ها را تدریس کنند و در نهایت ممکن است لابه لای درس ها مطالبی را به دانشجویان منتقل کنند . این سرفصل ها هم در تبریز تدریس می شود و هم در بوشهر ، در حالی که مبانی طراحی در این دو اقلیم کاملاً با هم متفاوت است .
شما جز طراحی و تدریس فعالیت دیگری انجام می دهید ؟
من رئیس نظام مهندسی بندرعباس هم هستم . از بدو تاسیس تاکنون یعنی شش دوره !
آیا در طراحی های شما از مصالح بومی جنوب کشور استفاده شده ؟
اگر بخواهیم ساختمانی پایدار و سازگار با اقلیم بسازیم، باید از مصالح بومی استفاده کنیم . متاسفانه در سال های اخیر مصالح بومی به طور کلی از بین رفته اند . این هم به دلیل این بود که در اوایل انقلاب مصالح ساختمانی توسط دولت تامین می شد بنابراین الگوی استفاده از مصالح در ایران تغییر کرد .
برخی از مصالح نوین چند سالی است که وارد کشور ما شده اند و به صورت گسترده هم مصرف می شوند .آیا موافق استفاده از این مصالح هستید؟
من موافق تکنولوژی نوین هستم اما اصولاً الزامی نمی بینم که حتماً از مصالح نوین استفاده شود . تهران روی گسل قرار دارد . با این وجود تعداد زیادی ساختمان بلند مرتبه با نمای شیشه ای ( که بزرگ ترین خطر در زمان زلزله است ) در این شهر وجود دارد . می خواهم بر این مساله تاکید کنم که قرار نیست مصالح نوین برای ما کارایی داشته باشند . نماهای زیبای کویری ما از کاهگل و گچ بوده اما هم اکنون با حجم زیادی از نماهای کامپوزیت و آلومینیومی مواجه می شویم .
آیا توانسته اید در سال هایی که تدریس کرده اید . این تفکر را به دانشجویان تان هم منتقل کنید ؟
بگذارید این گونه پاسخ شما را بدهم که نه تنها من بلکه سایر اساتید هم باید به دانشجویان یاد دهند که از تکنولوژی و مصالحی استفاده کنند که با اقلیم و فرهنگ ناسازگاری داشته باشد . در غیر این صورت معماری ما دچار بیماری شدیدی خواهد شد .
شما موسس دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس هم هستید؟
بله من در طول سال هایی که ریاست واحد را بر عهده داشتم، 12 واحد دیگر را در استان تاسیس کردم و در این سمت بودم هم تمام طراحی های این واحد ها توسط خود من و بر مبنای معماری سنتی و اقلیم منطقه ای طراحی شد .
چه شد که بیشتر وقت خود را صرف توسعه دانشگاه آزاد اسلامی می کردید؟
چون پیش از تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی هیچ دانشگاهی در این استان وجود نداشت و اصولاٌ فعالیت های آموزش عالی در هرمزگان با حضور دانشگاه آزاد اسلامی کلید خورد
دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه استان هرمزگان چقدر نقش داشته است ؟
بسیار زیاد آنقدر که می توانم بگویم استان هرمزگان هر چه دارد به دلیل حضور دانشگاه آزاد اسلامی است
